Gıda İşletmelerinde Karekod Asmak Zorunlu mu, Hangi İşletmeler Kare Kod Asmak Zorunda, Güvenilir Gıda QR Kode Kare Kod Nasıl Oluşturulur?
Gıda ve Yemin Resmi Kontrolüne Dair Yönetmelik'in 08 Mayıs 2025 tarih ve 32894 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan değişikliği ile Gıda İşletmelerinde Karekod Uygulaması market, kasap manav vb. gıda satış yerleri ve restoran, kafe, yemekhane vb. gıda toplu tüketim yerlerinde zorunlu olmuştur.
Yazıcı Doğan Grup mutfaksepetim.com olarak çok arama yapılan ve bilgi eksikliği olan bu konuda endüstriyel mutfak sektöründe taşıdığımız sorumluluk bilinci ile makale hazırladık
Tarım ve Orman Bakanlığı’nın ‘’Tarladan sofraya gıda güvenirliği’’ uluslararası yaklaşımı doğrultusunda ülkemizde üretilen birincil üretim aşamasından son tüketim aşamasına kadar gıda güvenliğinin sağlanması amacı ile ülke genelinde gıda işletmelerinin resmi kontrolleri kesintisiz sürmektedir.
Tüketicilerin güvenilir gıdaya ulaşması amacıyla gıda işletmelerinin denetim durumunu takip etmesini sağlamak üzere Gıda İşletmelerinde Karekod Uygulaması 7 Haziran 2024 Dünya Gıda Güvenilirliği gününde hayata geçirilmiştir.
Gıda İşletmelerinde Karekod Uygulaması Usul ve Esasları'nın 29 Mayıs 2025 tarihinde yayınlanarak duyurulması ile gıda işletmelerinin uygulamanın gerekliliklerini yerine getirmesi için belirlenen 60 günlük süre başlamıştır. 28 Temmuz 2025 tarihinden itibaren gıda satış ve toplu tüketim yerlerinde gıda işletmesi karekodunun tüketicinin göreceği yerde bulundurulması zorunludur.
Tarım ve Orman Bakanlığı’nca hazırlanan ve her bir işletmeye özel gıda işletmesi karekodu gıda işletmelerince https://guvenilirgida.tarimorman.gov.tr/isletme/QRKodOlustur internet adresinden oluşturularak tüketicilere sunulabilir.
Bakanlık resmi web sitesinden yapılan açıklamada ’’Bakanlığımızca uygulamanın zorunlu olduğu gıda satış ve toplu tüketim yerlerinden gıda işletmesi karekodunu tüketicinin göreceği yerde bulundurmayan gıda işletmelerine 28 Temmuz 2025 tarihinden itibaren yasal işlem uygulanacaktır.
Gıda üretim yerleri için gıda işletmesi karekodu uygulaması gönüllülük esaslı olarak devam etmektedir.’’ sözlerine yer verilmiştir.
Güvenilir Gıda QR Kode, Kare Kod Nasıl Oluşturulur?
Tarım ve Orman Bakanlığı bilgilerine göre Güvenilir Gıda Kare kod oluşturmak için önce internet tarayıcınızın arama çubuğuna guvenilirgida.tarimorman.gov.tr/isletme/QRKodOlustur linkini kopyalayıp yapıştırmalısınız. Sonrasında gelen sayfada gerçek kişi işletmeleri için işyeri sahibinin T.C. Kimlik Numarası ve İşletme Kayıt/Onay Numarasını, tüzel kişi işletmeleri için Vergi Numarası ve İşletme Kayıt/Onay Numarası verilerini ve sayfadaki onay kodunu doğru şekilde girmelisiniz. Tüm bilgileri doğru şekilde giriş yaptıktan sonra ‘’Sorgula ve Oluştur’’ tuşuna basınız. Eğer işletmeniz onaylı ve kayıtlı bir işletme ise A4 ve A5 olarak yazdır seçeneğine basarak yazdırabilir ya da PDF formatında kaydedip renkli olarak yazdırabilirsiniz.
Gıda İşletmelerinde Karekod Uygulaması Usul ve Esasları’nda
Bu usul ve esaslarda geçen tanımlar,
1) Gıda İşletmesi Karekodu: Tüketicilerin, gıda işletmelerinin Bakanlıkça belirlenen bilgilerine erişimini sağlayan karekodu içeren görseli,
2) Gıda satış yeri: Her türlü ham, yarı mamul ve mamul gıda maddelerinin toptan veya perakende dağıtım ve satışının yapıldığı ve bunların satış için depolandığı yerleri,
3) Gıda üretim yeri: Gıda maddelerinin ham maddeden başlayarak; depolama, tasnif, işleme, değerlendirme, dayanıklı hale getirme, ambalajlama işlerinden bir veya birkaçının yapıldığı ve gıda maddeleri satış yerlerine gönderilmek üzere depolandığı tesisler ile bu tesislerin tamamlayıcısı sayılacak yerlerin tamamını,
4) Karekod: Datamatrix tipinde iki boyutlu kodu,
5) Toplu tüketim yeri: Gıda maddelerinin tekniğine uygun şekilde işlendiği, üretildiği ve aynı mekânda tüketime sunulduğu yerleri, ifade eder.
GENEL HÜKÜMLER
a) Mevzuat gereği kayıt veya onay belgesi düzenlenen tüm gıda satış yerleri ve toplu tüketim yerlerinde gıda işletmesi karekodunun tüketicinin göreceği yerde bulundurulması zorunludur.
b) Gıda üretim yerleri için gıda işletmesi karekodu uygulaması gönüllülük esaslı olup zorunlu değildir. c) Gıda işletmecisi tarafından gıda işletmesi karekodu guvenilirgida.tarimorman.gov.tr adresi İşletme Karekod sekmesinden işletmeye ait T.C. Kimlik No/Vergi Numarası ile Kayıt/Onay Numarası bilgileri kullanılarak oluşturulur.
ç) Oluşturulan gıda işletmesi karekodu A5 veya A4 boyutunda çıktı alınarak tüketicinin göreceği yerde sergilenir.
d) Gıda işletmesi karekodu, farklı adreslerde faaliyet gösteren, farklı kayıt veya onay numarası olan işletmelerin her biri için eşsiz olarak tanımlandığından sadece ait olduğu gıda işletmesinde 1/2 İlk Yayın Tarihi : 29./05/2025 Revizyon Tarihi ve No : .../…/20…-00 sergilenmelidir. (Örneğin: Şubeleri olan bir tüzel veya gerçek kişinin her bir şubesinde o şubeye özel kayıt veya onay numarası kullanılarak oluşturulan gıda işletmesi karekodu sergilenir.)
e) Gıda işletmesi karekodu gıda işletmecisince renk, şekil bütünlüğü ve en-boy oranını bozmamak şartıyla daha büyük ebatlarda hazırlanarak tüketicinin göreceği yerde sergilenebilir.
f) Gıda satış yerleri ve toplu tüketim yerlerinde zorunlu sergilenen gıda işletmesi karekodu, paket servis yapılan gıda işletmelerinde (pide, hamburger, çorba vb.) isteğe bağlı olarak A6 veya A7 boyutunda renk, şekil bütünlüğü ve en-boy oranını bozmamak şartıyla hazırlanarak servis edilen paketle birlikte ambalaj üzerinde basılı, çıkartma şeklinde ambalaja yapıştırılarak veya broşür şeklinde ayrıca tüketiciye sunulabilir.
g) Toplu tüketim yerlerinde (kafe, restoran, yemekhane vb.) zorunlu sergilenen gıda işletmesi karekodu, isteğe bağlı olarak A6 veya A7 boyutunda renk, şekil bütünlüğü ve en-boy oranını bozmamak şartıyla hazırlanarak menülerde, masa üzerinde sergilenen menü kartlarında, masa yüzeylerinde basılı veya çıkartma şeklinde yapıştırılarak ayrıca tüketiciye sunulabilir.
KAREKOD SORGULAMA
a) Gıda işletmesi karekodu, mobil cihazlara yüklenen Tarım Cebimde uygulaması üzerinden okutulduğunda söz konusu işletmeye ait; Kayıt/Onay Numarası, Unvan, Adres ve İşletmede Yapılan En Son Denetim Tarihi bilgilerine ulaşılır.
b) Gıda işletmesi karekodu mobil cihazlarda kayıtlı başka bir karekod okuyucu ile okutulduğunda sadece gıda işletmesi kayıt veya onay numarası bilgisine ulaşılabilmektedir.
c) Tüketiciler tarafından gıda işletmesi karekodu Tarım Cebimde uygulaması üzerinden sorgulatıldığında söz konusu işletmeye ait; Kayıt/Onay Numarası, Unvan, Adres bilgileri ile işletme bilgileri uyuşmadığında 174 Alo Gıda Hattı’na ihbarda bulunulabilir.
İSTİSNAİ HÜKÜMLER
a) Gıda işletmelerinin kayıt veya onay işlemlerini düzenleyen 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununun 30’uncu maddesi kapsamında yer almayan işletmeler gıda işletmesi karekodu uygulamasından muaftır.
b) Gıda İşletmelerinin Kayıt veya Onay İşlemlerine Dair Yönetmelik’in kapsamında olup ilgili kurumlardan usulüne göre alınan izin belgesi/kayıt çıktıları işletme kayıt belgesi yerine kabul edilen gıda işletmeleri gıda işletmesi karekodu uygulamasından muaftır.
c) Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı ile bunlara bağlı gıda işletmeleri gıda işletmesi karekodu uygulamasından muaftır.
YÜRÜRLÜK
- Gıda işletmecisi, uygulamaya ilişkin usul ve esasların resmi internet sitesinde duyurulmasından itibaren altmış (60) gün içerisinde uygulamanın gerekliliklerini yerine getirir. denilmektedir.
Bu usul ve esasların tamamına buradaki linkten ulaşabilirsiniz.